Wielkanoc to dla wielu osób wyjątkowy czas, który łączy obrzędy religijne z tradycją ludową, a oprócz tego mocno nawiązuje do budzącej się do życia przyrody. Z tej okazji w wielu polskich domach wciąż kultywuje się przekazywane z pokolenia na pokolenie tradycje wielkanocne. Są one doskonałym sposobem na zacieśnianie więzi rodzinnych oraz spędzanie w rodzinnej atmosferze świątecznych dni. Podpowiadamy, jak możesz zainteresować popularnymi zwyczajami najmłodszych. Sprawdź również, w jaki sposób przygotować proste, ale niezwykle urocze dekoracje – idealne na wielkanocny stół czy zdobiące domowe wnętrze.

Z artykułu dowiesz się:

• Dlaczego warto kultywować zwyczaje wielkanocne?
• Jakie tradycje wielkanocne zainteresują dzieci?
• W jaki sposób przygotować proste, tanie i naturalne dekoracje wielkanocne?

Wielkanoc obfituje w wiele zwyczajów ludowych, które przekazywane są kolejnym pokoleniom. Dawniej panowało przekonanie, że kultywowanie tradycji ma przynieść zdrowie i zapewnić szczęśliwe oraz dostanie życie. Część z obrzędów wciąż jest żywa i rozpoczyna się już w okresie poprzedzającym Wielkanoc. Mowa m.in. o karnawale, Środzie Popielcowej, poście czy Triduum Paschalnym w Wielkim Tygodniu. Wiele zwyczajów wciąż bardzo mocno nawiązuje do przyrody, która powoli zaczyna budzić się z zimowego letargu, oraz do zmian, jakie w naturalny sposób zachodzą w przyrodzie.

Z pewnością do znanych i aktualnych obyczajów w całym kraju możemy zaliczyć święcenie palemek, które można kupić albo wykonać własnoręcznie z bukszpanowych i wierzbowych gałązek oraz krepiny. W Wielką Sobotę malujemy kolorowe pisanki, przystrajamy koszyczki wielkanocne i święcimy pokarmy, a w międzyczasie pieczemy pyszne babki, paschę i mazurki oraz przygotowujemy świąteczne dania. Do żywych tradycji wielkanocnych zaliczamy również niedzielne śniadanie, dzielenie się jajkiem, spędzanie czasu z bliskimi i oblewanie ich wodą w lany poniedziałek.

Niektóre zwyczaje wielkanocne w Polsce są znane wyłącznie w poszczególnych regionach. Dla przykładu: w podkrakowskich wsiach można spotkać pucheroki (chłopców z kolorowymi czapkami z bibuły i usmoloną buzią, którzy pukają do drzwi i wypowiadają w Niedzielę Palmową wielkanocne oracje) czy Siudą Babę. To przebrany w poszarpane ubrania mężczyzna lub młodzieniec, który w lany poniedziałek odwiedza domostwa, zbiera datki i na szczęście smaruje sadzą każde drzwi. W wielu miejscach organizowane są także wielkanocne odpusty z kramami.

W Podkarpackiem robi się słomianą kukłę. To tzw. Judasz, którego później podpala się i wrzuca do rzeki – tak samo jak tradycyjną Marzannę. Z kolei na Kujawach wciąż popularne są przywołówki. Młodzieńcy wspinają się na dachy lub drzewa i wygłaszają wierszyki o miejscowych dziewczętach. Innym zwyczajem – tym razem z województwa śląskiego – są śmierguśnicy. To chłopcy poprzebierani w kolorowe stroje i maski, którzy przy dźwiękach muzyki w poniedziałek wielkanocny chodzą od domu do domu i polewają wodą dziewczęta napotkane na swojej drodze.

Powyższe przykłady są dowodem na to, jak różnie świętujemy wiosnę i Wielkanoc w różnych stronach Polski. Z pewnością warto pamiętać o tych regionalnych zwyczajach, przekazywać je najmłodszym i starać się co roku brać udział w tej wyjątkowej celebracji, która sprawia radość, jest elementem naszej kultury i narodowej tożsamości.

W przygotowania do Wielkanocy warto zachęcić także dzieci. Wystarczy im odpowiednio zorganizować czas, aby móc w spokoju wykonywać świąteczne porządki i zająć się przygotowywaniem pysznych potraw oraz słodkości. Przy niektórych zajęciach z pewnością przyda się pomoc rodzica, który może przy okazji wyjaśnić najmłodszym, co oznaczają poszczególne symbole wielkanocne (np. jajka, palmy, zielone gałązki). Poniżej znajdziesz kilka pomysłów na świąteczne aktywności dla dzieci… i dorosłych!

Kolorowe palmy i pisanki!

Strojenie palmy i malowanie pisanek – to z pewnością będą ciekawe zajęcia zarówno dla maluszków, jak i nieco starszych dzieci. Kolorowe palmy można przygotować z gałązek bukszpanu, bazi albo płaczącej wierzby. Wystarczy je udekorować kwiatami z krepiny i kolorowego papieru. Do ozdabiania przydadzą się także zestawy do scrapbookingu z cekinami, wstążkami, sznureczkami czy sreberkami, którymi można przystroić palmę. W przypadku pisanek sprawdzą się np. gotowe naklejki, farby akwarelowe albo flamastry, którymi szkrab będzie mógł namalować na skorupkach szlaczki. Starszaki mogą spróbować swoich sił w wydrapywaniu ornamentów na ugotowanych wcześniej jajkach zanurzonych w wodzie z dodatkiem łupinek cebuli. Alternatywą są też wydmuszki, które potem mogą zawisnąć na gałązkach wierzby w wazonie.

Koszyk wielkanocny!

Przygotowywanie koszyczka wielkanocnego – najmłodsi z zaciekawieniem przyglądają się rodzicom, którzy szykują koszyczek z pokarmami do poświęcenia. Aby zainteresować dziecko tradycjami wielkanocnymi, pozwól mu stworzyć własną święconkę. Przygotuj mały koszyczek, do którego Twoja pociecha włoży np. baranka z lukru, puchatego kurczaczka, przygotowane przez siebie pisanki albo czekoladowe jajka i zajączki.

Lany poniedziałek!

Śmigus-dyngus – bezkarne polewanie się wodą jest chyba ulubioną tradycją wielkanocną, na którą co roku czekają wszystkie szkraby. Pamiętaj, aby odpowiednio przygotować swoją pociechę na lany poniedziałek. Nie zapomnij o zabawkach w postaci plastikowych jajek i pistoletów na wodę, a także zabezpiecz szkraba przez przemoczeniem ubrań w trakcie śmigusa-dyngusa. Na pewno przydadzą Ci się ubrania przeciwdeszczowe. Wyposaż dziecko w kurtkę z kapturem, spodnie albo kombinezon z nieprzemakalnego materiału, aby mogło się ono doskonale bawić w tym wyjątkowym dniu.

Szukanie prezentów od zajączka!

Po wielkanocnym śniadaniu zorganizuj maluchowi ekscytującą zabawę w ogrodzie albo w domu (jeżeli pogoda w święta nie dopisze). Wcześniej skrzętnie poukrywaj w różnych zakamarkach drobne upominki dla najmłodszych. Mogą to być zabawki, artykuły plastyczne, gry i puzzle albo słodycze. Twoja pociecha będzie musiała z koszykiem w ręku odnaleźć wszystkie skarby.

Wielkanocne rozbijanie jajek

Kolejną zabawą – nie tylko dla małych – jest rozbijanie świątecznych pisanek. Wystarczy dobrać się w pary i spróbować stłuc ugotowane jajko przeciwnika. Należy dosyć mocno zbić ze sobą dwie pisanki ich górną częścią. Wygrywa ten, kogo skorupka nie pęknie. Jajka, które się stłuką, wystarczy później obrać i wykorzystać je do wielkanocnego żurku albo czerwonego barszczyku z kiełbaską.

Dekoracje świąteczne na Wielkanoc mogą przyozdobić zarówno wnętrze domu, jak i sam świąteczny stół. Przygotowywanie wszelkiego rodzaju stroików wielkanocnych to również element tradycji, którą warto podtrzymywać. Do tworzenia naturalnych kompozycji możesz wykorzystać bukszpan, bazie, wydmuszki i np. gałązki rozkwitniętej forsycji.

W tworzeniu artystycznych dzieł pomoże Ci zestaw plastyczny, który składa się z gotowych elementów. Wystarczy dowolnie ozdobić farbkami gotowe figurki w kształcie owieczek, króliczków, baranków i jajek. Nie zapomnij też o baziach, które możesz włożyć do wazonu i zawiesić na gałązkach np. wydmuszki z przyczepionymi do nich wstążeczkami. Aby je przymocować, najlepiej sięgnąć po pistolet do klejenia na gorąco.

Pamiętaj!

Nie zapomnij przed Wielkanocą o siewie rzeżuchy lub owsa, aby na stole znalazł się element kojarzący się z wiosną i nowym życiem. Na takiej domowej uprawie w doniczce możesz postawić wielkanocnego baranka albo położyć pisanki.

Jeżeli zabraknie Ci czasu na ozdoby DYI, postaw na gotowe elementy dekoracyjne, które znajdziesz w Lidlu. Na drzwiach zawieś kolorowy wieniec albo girlandę z kolorowych jajek. Udekoruj wnętrze łańcuchem świetlnym z wydmuszek, a na komodzie postaw figurkę zająca wielkanocnego kojarzącą się z wiosennymi świętami. Jeżeli święta w tym roku będą zimne i na drzewach nie pojawią się bazie, naturalne gałązki możesz zastąpić wazonem ceramicznym z kolorowymi kwiatami LED, który delikatnie rozświetli Twoją domową przestrzeń

Mamy nadzieję, że nasze wielkanocne pomysły pomogą Ci przygotować tegoroczne święta. Spędź je w rodzinnym gronie na kultywowaniu staropolskich tradycji, kosztowaniu regionalnych przysmaków i dobrej zabawie z najmłodszymi domownikami!