Jesień w ogrodzie to czas dość intensywnej pracy – która jednak łatwo może się przeobrazić w świetną zabawę dla całej rodziny! Wystarczy wykorzystać jeden z pięknych słonecznych dni i zadbać o rośliny, które wymagają szczególnej uwagi w tym okresie. Jesienne prace w ogrodzie obejmują m.in. porządkowanie go, sadzenie niektórych gatunków roślin, przygotowanie ich do zimy, zbieranie różnych owoców i warzyw, a także – oczywiście – grabienie złocistych liści opadłych z drzew. Sprawdź, czym dokładnie musisz się zająć i jak to zrobić!

Czego dowiesz się z artykułu?

• Czy dbanie o ogród jesienią to tylko męczący obowiązek?
• Jakie kwiaty wieloletnie sadzimy jesienią?
• Co sadzić późniejszą jesienią?
• Jakie warzywa i owoce zbierać jesienią?
• Jak przygotować ogród na zimę?
• Podsumowanie – dlaczego warto postawić na prace i porządki w ogrodzie na jesieni?

Ogród jesienią – przyjemność czy wyzwanie?

Jesień w sadzie i ogrodzie wymaga na pewno sporego zaangażowania. To czas zbioru plonów, ale i sadzenia niektórych roślin. Jest to także ostatni moment na przygotowanie ich do zimy i zabezpieczenia przed chłodami. Jeśli jednak w te działania zaangażujecie się całą rodziną, może to być okazja do wspaniałej zabawy. Jeżeli macie dzieci, nie tylko będzie to dla nich frajda – takie prace będą ze sobą także nieść istotny aspekt edukacyjny.

Co prawda ta pora roku jest dość kapryśna i nie brakuje w niej szarych, ponurych dni, w które wolimy zaszyć się w domowych pieleszach. Nie bez powodu jednak funkcjonuje w naszym kraju określenie „złota polska jesień”. Bywają też bowiem piękne, słoneczne dni, które aż zachęcają do wyjścia na świeże powietrze. To właśnie je warto wykorzystać na prace jesienne w ogrodzie – dzięki temu upłyną one w miłym nastroju i dadzą Wam najwięcej satysfakcji! Czym dokładnie należy się zająć? Wyjaśnimy Ci to krok po kroku.

Co sadzić w październiku i listopadzie – późniejszą jesienią?

Sadzenie roślin w ogrodzie nie musi odbywać się na samym początku jesieni. W większości przypadków podstawowa zasada brzmi: byleby z tym zdążyć przed zimowymi przymrozkami. W tym okresie warto m.in. wybrać do swego ogrodu byliny. Sadzone jesienią, zyskują więcej czasu na ukorzenienie i będą lepiej prezentować się na wiosnę. O tej porze roku zasadź więc np. żagwin ogrodowy, pierwiosnki, barwinki, skalnice czy konwalie majowe.

A czy trawy ozdobne też można siać jesienią?

Zasadniczo tak – ale uwaga na te gatunki, które nie najlepiej znoszą mrozy, takie jak np. bardzo modna rozplenica japońska. Tę znacznie lepiej zostawić na wiosnę. Jesienią zaś możesz spokojnie zasadzić np. niezwykle popularną trawę pampasową, która świetnie się prezentuje zarówno jako ozdoba trawnika, jak i osłona oczka wodnego. Do traw odpornych na niskie temperatury należą też np. kostrzewa sina czy miskant chiński. Pamiętaj jednak, że jeśli chcesz sadzić trawy ozdobne jesienią, najlepiej zapewnić im ściółkowanie.

Ściółkowanie – co to znaczy?

Ściółkowanie to po prostu okrycie gleby wokół zasadzonych roślin np. liśćmi opadłymi z drzew, skoszoną trawą czy drobnymi kamykami. Zyskują one wówczas ochronę przed niskimi temperaturami. Do ściółkowania możesz też wykorzystać korę, która utrzyma wilgoć w glebie. Nie stosuj tego jednak w przypadku tych roślin, które nie znoszą nadmiernej wilgoci.

Warzywa i owoce, które zbiera się w sadzie we wrześniu i październiku

Wrzesień i październik to czas, kiedy możemy się nacieszyć plonami z naszych sadów lub przydomowych warzywniaków. Jesień w ogrodzie warzywnym oznacza porę zbioru m.in. pomidorów, ogórków, cukinii i kabaczków, a także papryki czy dyni. Pod koniec września lub na początku października gotowe do zebrania są też takie warzywa korzeniowe jak marchew i buraki. W tym okresie przyglądaj się też, jak rozwijają się np. sałata, kapusta, dynia, brokuł, rzodkiewka czy kalafior. Jeżeli przybrały już dorodną wielkość i kształty – możesz już także je zebrać.

Co sadzić na jesień? Warzywa i owoce

Jesień w sadzie i ogrodzie to również czas sadzenia niektórych warzyw oraz krzewów i drzew owocowych. W przypadku tych pierwszych są to przede wszystkim odmiany ozime. We wrześniu mogą to być np. rzodkiewki, sałaty, czosnek czy roszpunka. Późniejszą jesienią zasadź także cebule, koper, pietruszkę czy szpinak.

O tej porze roku – najlepiej w październiku – warto też posadzić drzewa owocowe. Należą do nich m.in. jabłonie i grusze, a także śliwy czy wiśnie. A jakie krzewy owocowe można sadzić w październiku? Rozważ np. te dające porzeczki, agrest, maliny czy winogrona. Jesień to również najlepsza pora na sadzenie leszczyny – pamiętaj, aby zdążyć przed przymrozkami!

Z kolei owoce zbierane jesienią to m.in. takie popularne polskie przysmaki jak jabłka i gruszki. Powinny one być gotowe do zerwania już we wrześniu – gdy pierwsze z nich zaczynają opadać z drzew. Jeśli uprawiasz powtarzające owocowanie odmiany truskawek lub malin, one także powinny już nadawać się do zbiorów. Jesienią możesz także nacieszyć się wspaniałym smakiem jeżyn, winogron, aronii czy śliwek. Ponadto pamiętaj o orzechach! Włoskie i laskowe najlepiej jest pozbierać od razu po tym, jak same opadną na ziemię.

Jesienne porządki w ogrodzie – jak przygotować ogród na zimę?

Prace jesienne w ogrodzie oznaczają także przygotowanie go do nadchodzącej zimy. Aż do pierwszych mrozów pamiętaj o koszeniu trawy. Nie podcinaj jej jednak krócej niż na wysokość ok. 5 cm – inaczej mogłoby ją to zbytnio osłabić. Warto też zadbać o regularne napowietrzanie trawnika, co dodatkowo go wzmocni. Przed zimą zajmij się także rabatkami z kwiatami. Zobacz, czy są dobrze odchwaszczone, możesz też dodatkowo spulchnić ziemię, dzięki czemu rośliny będą lepiej z niej pobierać niezbędne substancje odżywcze. Nie zapomnij o ich podlewaniu – chyba że trwają akurat intensywne opady deszczu.

Najbardziej charakterystycznym symbolem jesieni są… liście spadające z drzew. W ogrodzie należy je regularnie usuwać, by nie zalegały na trawniku (może mu to zaszkodzić!). Opadłe liście zagrab w jedno miejsce bądź skorzystaj ze specjalnych narzędzi ogrodowych, takich jak dmuchawa czy odkurzacz. Co z nimi zrobić? Bezwzględnie pamiętaj o tym, że nie wolno ich palić! Takie liście możesz oczywiście wyrzucić – najlepiej do odpowiedniego kontenera na odpady organiczne. Jednak znacznie lepiej jest je wykorzystać – recykling to oszczędność i ekologia! Świetnie sprawdzą się np. jako materiał do wspomnianego wyżej podściółkowania roślin. Ponadto doskonałym pomysłem jest kompostowanie jesiennych liści – możesz potem je wykorzystać do organicznego nawożenia upraw.

Pamiętaj też koniecznie o tym, by zabezpieczyć przed nadmierną wilgocią i mrozem meble oraz inne akcesoria ogrodowe. Jeśli masz możliwość, złóż je i schowaj np. w garażu. Gdy nie dysponujesz taką wolną przestrzenią, osłoń je po prostu za pomocą specjalnych pokrowców czy płacht folii bądź materiału. Odpowiedniego zabezpieczenia wymagają też oczywiście ogrodowe miejsca do zabawy – takie jak baseny czy piaskownice. Drobniejsze zabawki czy akcesoria można schować do specjalnych skrzyń ogrodowych.

Prace i porządki w ogrodzie na jesień – podsumowanie

Jak widzisz, na jesieni w ogrodzie czeka Was całkiem sporo roboty. Jeżeli jednak podejmiecie prace w te dni, w które panuje piękna pogoda, a dodatkowo rozsądnie je rozplanujecie – może się okazać, że zamiast poczucia obowiązku będziecie odczuwać głównie radość ze współdziałania. Nie da się też przecenić korzyści z samodzielnie wyhodowanych owoców czy warzyw. Nie chodzi tu tylko o fakt, że jest to rozwiązanie bardzo ekonomiczne. Po prostu te własne – zazwyczaj okazują się też najpyszniejsze. Ich własny, naturalny smak i aromat miesza się bowiem z nutą dumy z własnych osiągnięć!

Oczywiście jesienne prace w ogrodzie mogą mieć szerszy bądź węższy zakres – zależnie od tego, jakie masz indywidualne warunki, możliwości i potrzeby. Warto jednak pamiętać, że zaniedbanie najważniejszych działań może się odbić na kondycji Twojego kawałka ziemi. To zaś spowoduje konieczność podjęcia jeszcze większej liczby prac po zimie. Dlatego naprawdę warto się zmobilizować i wykorzystać okres złotej polskiej jesieni na dopieszczenie swojego ogrodu. Odwdzięczy Ci się za to pysznymi plonami i wspaniałym widokiem już za chwilę – na wiosnę!