Dobre noże kuchenne – jak wybrać i jak o nie dbać?

Dobry nóż kuchenny być może nie zagwarantuje, że wszystkie przygotowywane przez Ciebie potrawy się udadzą i zachwycą smakiem… ale z pewnością ułatwi ich przygotowywanie i oszczędzi frustracji. Jak znaleźć idealny model dla swojej kuchni? A gdy już go znajdziesz – jak o niego dbać, by służył jak najdłużej? Sprawdź w naszym artykule!

O czym przeczytasz w artykule:

Na co zwracać uwagę przy wybieraniu noża kuchennego?
Jakie są rodzaje noży kuchennych?
Jak dbać o nóż, aby długo służył?

Po czym poznać najlepsze noże kuchenne?

Profesjonalny nóż kuchenny będzie wyróżniał się kilkoma czynnikami. To właśnie te aspekty powinno wziąć się pod uwagę podczas poszukiwania idealnego modelu:

Ostrość – to zdecydowanie podstawowe kryterium i najważniejsza sprawa. Oczywiście każdy nóż będzie się z czasem tępił, ale kluczem jest znalezienie takiego, który łatwo będzie się dało naostrzyć ponownie. Możesz też sięgnąć po profesjonalny nóż kuchenny o podwyższonej ostrości.
Twardość ostrza – elastyczne ostrze nie sprawdzi się przy cięciu twardych składników, bo zamiast lekko przechodzić przez kolejne warstwy, będzie się uginać. Dlatego szukaj noży kuchennych, których twardość ostrza wynosi powyżej 50 HRC.
Wyważenie – dobry nóż kuchenny po prostu idealnie leży w dłoni. Odpowiednie wyważenie gwarantuje komfort użytkowania. Najprościej można to sprawdzić, kładąc nóż tak, by zbieg ostrza i rękojeści leżał na palcu – powinien nie przechylać się na żadną ze stron.
Materiał wykonania – zarówno rękojeść, jak i ostrze dobrego noża kuchennego są wykonane z wysokiej jakości składników. Najbardziej cenione są noże ze stali damasceńskiej, chociaż jeśli nie jesteś zawodowym kucharzem prawdopodobnie sprawdzą się u Ciebie także tańsze noże ze zwykłej stali szlachetnej lub wysokiej jakości ceramiczne. Uchwyt z kolei powinien nie ślizgać się w dłoni i nie wycierać od częstego trzymania.

Skala Rockwella

To skala określająca twardość stali. Im wyższy współczynnik HRC, tym lepsza stal, z której wykuto nóż. Taki sprzęt jest dłużej ostry, a gdy już się przytępi – łatwiejszy do naostrzenia i mniej zawodny. Jeżeli więc szukasz ostrych noży kuchennych, zwróć uwagę na to, by współczynnik HRC wynosił powyżej 50.

Najlepsze noże kuchenne – ranking modeli

Jeżeli dużo gotujesz, z pewnością kusi Cię, by sprawić sobie nie jeden nóż kuchenny, a cały zestaw. To świetny pomysł, przed zakupami warto jednak zastanowić się, jakiego typu potrawy przygotowujesz i jakie są Twoje potrzeby.

Najczęściej polecane noże kuchenne to:

nóż szefa kuchni – to najbardziej uniwersalny model, sprawdzi się w każdym domu. Ma długie ostrze, które zwęża się ku górze, przez co nada się i do siekania, i do krojenia, i do plastrowania,
nóż do chleba – ma długie, ząbkowane ostrze, dzięki czemu świetnie radzi sobie z chrupiącą twardą skórką i pozwala kroić idealne kromki – bez zgniatania i szarpania miękkiego miąższu,
nóż do mięsa – ma długie i cienkie ostrze. Dzięki temu precyzyjnie oddziela mięso od kości i pozwala na dokładne cięcie, bez szarpania nawet włóknistej struktury,
nóż do krojenia warzyw – jest krótki, a przez to bardzo przydatny do krojenia owoców i warzyw i drążenia ich,
nóż Santoku – to nóż japoński o prostej krawędzi i łukowatym kształcie. Podobnie jak nóż szefa kuchni jest uniwersalny: i do siekania, i do cięcia, i do porcjowania. Jest niezastąpiony, gdy przygotowujesz sushi lub inne potrawy kuchni japońskiej.

Jak dbać o nóż kuchenny?

Najlepszy nóż kuchenny to taki, który służy długo i jest niezawodny. Aby tak było, trzeba jednak o niego dbać. Podstawy pielęgnacji nie są skomplikowane, tak naprawdę ograniczają się do kilku punktów. Najważniejsze jest mycie: jeśli zależy Ci na długim żywocie noża, nie myj go w zmywarce. Zamiast tego czyść go w letniej wodzie z odrobiną detergentu, miękką gąbką bezpośrednio po użyciu, a następnie wytrzyj do sucha ściereczką. Nie dopuść do tego, by przywarły do niego resztki jedzenia i by wymagał szorowania.

W przypadku gdy Twój nóż ma drewnianą rękojeść – pamiętaj o tym, by regularnie ją impregnować za pomocą oleju lub profesjonalnych środków. Używaj też odpowiednich desek do krojenia. Najlepiej sięgać po deski drewniane, bambusowe lub z tworzywa, a zrezygnować z tych twardych: ze szkła lub marmurowych. Są one zazwyczaj twardsze od standardowego ostrza stalowego i mogą tępić nóż.

Pamiętaj też o regularnym ostrzeniu – nie dopuść, by nóż kuchenny stępił się całkowicie. Do tego przyda Ci się kilkustopniowa ostrzałka albo – jeśli brak Ci wprawy – zaufany punkt ostrzenia. Źle na ostrość działa także używanie niezgodnie z przeznaczeniem: nie krój nożem kości (chyba że to tasak), zamrożonej żywności, ani innych przedmiotów, które nie są jedzeniem. Wreszcie, warto odpowiednio przechowywać noże i zadbać o to, by ostrza nie obijały się o inne przedmioty, np. sztućce luzem wrzucone do szuflady. Dobrym pomysłem będzie więc zakup noży w bloku, gdzie każdy egzemplarz ma swoją własną przegródkę, albo zestawu noży z osłoną ostrza.

Noże ceramiczne trudno skutecznie naostrzyć samemu. Zaleca się używać do tego wyłącznie kamienia diamentowego. Jeśli nie posiadasz takiego sprzętu, skorzystaj z profesjonalnej usługi i wesprzyj lokalnego rzemieślnika.

Nowe noże do krojenia to idealny prezent na parapetówkę czy ślub. Warto też sprawić taki upominek sobie samemu – zwłaszcza, jeżeli gotowanie to Twój żywioł. A gdy już będziesz mieć swój ukochany egzemplarz – dbaj o niego, by służył Ci przez wiele lat. Z pewnością razem przygotujecie wiele wspaniałych dań!