Warzywniak na balkonie: zrób to sam!

Marzenie o własnych pomidorach czy truskawkach możesz zrealizować nawet, gdy nie masz domu z ogródkiem czy działki ROD. Wystarczy balkon, trochę samozaparcia, cierpliwości i parę akcesoriów, które znajdziesz na przykład w ofercie Lidla. Stwórz ogródek warzywny na balkonie i ciesz się własnymi uprawami przez całe lato!

O czym przeczytasz w artykule:

Od czego zacząć planowanie ogrodu warzywnego na balkonie?
Jakie warzywa i owoce sprawdzą się w balkonowej uprawie?
Jak dbać o warzywniak na balkonie?

Warzywniak na balkonie – od czego zacząć?

Jak zabrać się za organizację warzywniaka balkonowego? Na początek zorientuj się, jakie właściwie masz warunki do upraw. Sprawdź, na którą stronę wychodzi Twój balkon: najlepsza opcja to wystawa południowo-zachodnia. W przypadku południowej wystawy, które łączy się zwykle z mocnym nasłonecznieniem, konieczne może być zastosowanie jakichś zaciemnień: zadaszenia lub mat osłaniających. Zacieniony balkon północny z kolei może oferować za mało słońca, ale i tak warto próbować, istnieją bowiem rośliny, które nie są bardzo wymagające w tej kwestii (np. sałata, szpinak czy rukola).

Warzywniak przy ruchliwej ulicy

Balkon wychodzący na ruchliwą ulicę, zwłaszcza na niskim piętrze, to nie najlepsze miejsce na ogródek warzywny. Zanieczyszczenia ze spalin i pyły będą osiadać na Twoich plonach i w konsekwencji owoce czy warzywa wcale nie będą zdrowe. W takim przypadku lepiej rozważyć jednak zakupy na lokalnym bazarku.

Jakie warzywa na balkon sprawdzą się najlepiej?

Gdy wiesz już, czego się spodziewać ze strony słońca, ustal, co chcesz uprawiać. Wybierz takie warzywa i owoce, które lubicie Ty i Twoja rodzina, które chętnie jecie i co do których masz pewność, że dobrze je wykorzystasz. Zwróć też uwagę, czy jesteś w stanie zapewnić roślinom optymalne warunki do wzrostu: odpowiednią dawkę słońca i odpowiednią donicę. Wreszcie – zdecyduj, czy chcesz mieć własne roślinki od nasionka, czy wolisz kupić rozsady (czyli gotowe sadzonki) w sklepie ogrodniczym. Ten drugi sposób z pewnością zaoszczędzi Ci sporo czasu i miejsca, wymaga też mniejszego zaangażowania i jest mniej narażony na niepowodzenie. Dlatego jeśli dopiero rozpoczynasz swoją przygodę z warzywniakiem na balkonie, rekomendujemy tę opcję. Przydatny może okazać się też kalendarz ogrodnika, z którego dowiesz się, kiedy co siać i sadzić.

Szklarnia na balkonie

Mądrość ludowa – i doświadczenie pokoleń ogrodników – mówi, żeby rośliny pozostawiać na dworze na noc dopiero po tzw. zimnej Zośce, czyli 15 maja. Wcześniej zdarzają się bowiem przymrozki, które mogą zniszczyć wszystkie rośliny. Pośrednim wyjściem z tej sytuacji jest postawienie na balkonie szklarni, w której temperatura jest wyższa, a uprawy dzięki temu – bezpieczniejsze.

A jakie gatunki sprawdzą się w domowej uprawie? Oto kilka popularnych propozycji:

rukola,
seler naciowy,
pietruszka naciowa,
fasolka szparagowa,
groch,
papryka,
pomidory koktajlowe,
bakłażan,
cukinia,
różnego rodzaju zioła: mięta, bazylia, oregano, rozmaryn, kocanka włoska, macierzanka.

Nie zapominaj również o owocach. W balkonowym warzywniaku świetnie rosnąć będą m.in.:

truskawka,
malina,
poziomka,
aktindia (czyli minikiwi),
borówka amerykańska.

Pamiętaj jednak, że ogród na balkonie to świetne pole do eksperymentów i możesz próbować wysiać także inne rośliny. Przy odrobinie zaangażowania nawet bardziej wymagające odmiany mogą z powodzeniem zagościć w Twoim warzywniaku.

Jak dbać o ogródek na balkonie?

Każdą przestrzeń trzeba odpowiednio zaaranżować, by roślinom było tam dobrze i by miały optymalne warunki do wzrostu. Donice i skrzynki na balkon możesz ustawiać w różnych konfiguracjach: nie muszą tylko stać, mogą także wisieć na balustradach albo na ścianie. Jeśli masz mały balkon albo zależy Ci, aby zmieścić na nim też strefę wypoczynkową – przemyśl stworzenie ogrodu wertykalnego, czyli takiego, w którym doniczki ustawione są jedna nad drugą, a nie obok siebie. Wtedy znajdziesz także miejsce na meble ogrodowe czy hamak.

W przypadku roślin pnących (np. fasoli) świetnie sprawdzą się skrzynie z trejażem, czyli rusztowaniem, po którym będą mogły wspinać się łodygi. Innym rozwiązaniem są osobno zakupione kratownice mocowane do ściany – na nich można wieszać półki na doniczki albo właśnie oddać je we władanie pnączom.

Gdy już rozpoczniesz swoje balkonowe uprawy, kieruj się uniwersalnymi zasadami, które przybliżą Cię do celu, czyli własnych plonów:

Większość warzyw i owoców sieje się w dużych, głębokich donicach, by system korzeniowy miał gdzie się rozwijać, a samo podłoże nie wysychało za szybko. Zrezygnuj więc z roślin korzeniowych (jakich jak marchew czy buraki), bo one wymagają naprawdę solidnej warstwy ziemi, której Twój balkon mógłby nie udźwignąć. Sięgnij po drewniane pojemniki do upraw albo podwyższone grządki, które zapewniają optymalną ilość podłoża, są mrozoodporne, a do tego wprowadzają „ogrodowy” klimat.
Zadbaj o odpowiednią ziemię i drenaż – na dnie donic i skrzynek na balkon ułóż warstwę keramzytu, drobnych kamieni albo potłuczonych doniczek. Zapewni to przepuszczalność gleby i pomoże utrzymać optymalne nawodnienie. Na to wysyp ziemię, najlepiej taką przeznaczoną do warzyw.
Najważniejsze jest odpowiednie nawadnianie – rośliny podlewaj regularnie, rano albo po południu. Zwłaszcza w upały nie rób tego w południe, bo woda szybciej wyparuje, a do tego może poparzyć sadzonki. Staraj się też lać wodę bezpośrednio na ziemię, omijając liście, by nie narazić ich na choroby grzybowe.
Poszczególne gatunki możesz sadzić w osobnych donicach albo łączyć je ze sobą. Do truskawek czy pomidorów warto dosadzać czosnek, który chroni przed pleśnią, ma też właściwości bakteriobójcze. Pomidory można też łączyć z bazylią, a rzodkiewkę – ze szpinakiem. Rośliną, która musi rosnąć samodzielnie, jest mięta: jest bardzo ekspansywna, a posadzona z innym gatunkiem zdominuje go i nie pozostawi miejsca do wzrostu.

Nie tylko warzywa

Swój ogródek możesz urozmaicić kwiatami. Dobrym pomysłem będzie posadzenie nasturcji. Te kwiaty to prawdziwy wabik na mszyce – możesz mieć pewność, że wybiorą nasturcje, a dadzą spokój pomidorom czy papryce.

Warzywniak na balkonie może być satysfakcjonującym hobby, dzięki któremu na Twoim stole zagoszczą soczyste owoce i warzywa. Założenie takiego ogródka nie jest trudne, dlatego warto próbować. Powodzenia i pysznych plonów!